İlhan Ayverdi Hanımefendi’den…
Kendine hâkim olamayan insan etrâfına da olamaz, bir düzen bir nizam kuramaz. Hitler ve Napoleon dünya tarihini zelzeleye uğrarcasına sarsan iki mühim şahsiyettir.
Allak bullak ediverdiler nizamı, insanları, milletlerin memleketlerin mukadderatlarına hükmettiler. Her ikisi de vasat seviyenin üstünde fakat zekâları dalâlete işleyen insanlardı. Dâhi olduklarına inanan yüz binler, milyonlar vardı.
Misal olarak aldığımız bu iki devin insanlığa ve tarihe bıraktıkları ne oldu, bir yığın hüsran, bir yığın harâbî. Neden? Çünkü bunlar evvelâ kendilerine hâkim olmayı bilememiş, kendileriyle sulh kuramamış zaaflarından kurtulamamış insanlardı.
Eğer aksi olsaydı bu kuvvetli ve kudretli şahıslar kendilerine hükmedebilselerdi ve herkesten önce insan olsalardı, tarih seyrini değiştirirdi. Bir de İslâm fütuhatına bak:
Aldığı ülkelere hüsran değil huzur götüren İslam’ın kılıcının kuvvetini yüreği, îmânı ve insânî vasıfları beslediği müddetçe nasıl adâletle hükümran olduğunu ve hüküm altına girmeye can atanları düşün.
Hz. Ali’den hatırladım. Hazreti Ali, Hayber Kalesi önünde kılıcını düşman beyinin göğsüne dayayıp ona galebe üzereyken, hayatının elden gittiğini gören ve artık yapacak hiç bir şeyi kalmayan kale beyi Hazreti Ali’nin yüzüne tükürür.
Allah’ın aslanı derhal kılıcını çekerek hasmını öldürmekten vazgeçer.
Niye canımı bağışladın diyen beye Hz. Ali’nin cevâbı şudur: “Şimdiye kadar seni Allah’ın emri îlâ-yı kelimetullah için öldürüyordum. Şimdi ise yüzüme tükürdün, ola ki bu kılıç darbesine nefsim karışa…”
İşte bu kendine hâkim olan insanın harcıdır ve ebediyete kadar yürüyecek olan bu hâkimiyetin fermanıdır.
İlhan Ayverdi: Bir Hayat Bir Lugat
